YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
Esas Numarası: 2023/1366
Karar Numarası: 2023/3075
Karar Tarihi: 06.11.2023
Özeti: Uyuşmazlık, hakem heyeti kararına itiraz davasında işin esasına girilmeden hakem heyetine başvuru esnasında zorunlu belgelerin sunulmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Dava dosyasının incelenmesinde; davacının Tüketici Hakem Heyetine başvurusu esnasında ve dava dosyasında da delil listesini sunduğu, delillerin fotokopi olduğu, aslı gibidir kaşesinin yer aldığı, ancak Tüketici Hakem Heyetince mevzuat hükümleri gereğince söz konusu belge asılları istenmeksizin mevcut bilgi ve belgelerle karar verilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verildiği, Tüketici Hakem Heyeti kararına itiraz üzerine dava dosyasında 09.06.2022 tarihli bilirkişi raporunun alındığı, ancak Mahkemece Tüketici Hakem Heyetine başvuru esnasında zorunlu belgelerin sunulmadığından davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca Mahkemece, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken davacının hakem heyetine başvururken zorunlu belgelerin tamamını ibraz etmediği gerekçesiyle davayı reddetmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
Taraflar arasında, İlk Derece Mahkemesinde görülen hakem heyeti kararına itiraz davasında davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince kesin olarak verilen kararın kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının müvekkil şirketi ile 11.07.2018 tarihli 800,00 TL bedelli, 10.06.2018 tarihli 2.963,00 TL bedelli finansman kredisi sözleşmelerini imzaladığını, şirketin alacağına kavuşamadığını, şirketin davalının halen ödemediği ya da eksik ve geç ödediği taksitler nedeniyle gecikme faizi ve alacağını talep etme hakkına sahip olduğunu, muacelliyet ihtarına gerek duyulmadığını, imzalanan tüketici finansman sözleşmeleri incelendiğinde davalının borcunun sabit olduğunu ve tarafların faiz konusunda mutabık kalmış olduklarını, şirketin uyguladığı akdi faizin asıl alacak olarak kabul edildiğini belirterek alacağının tahsili için Tüketici Hakem Heyetine başvurduğunu ancak talebinin reddedildiğini ileri sürerek, … İlçe Tüketici Hakem Heyetinin 06.01.2022 tarihli ve 054920220000121 no.lu kararın iptalini, kararın “tahsilde mükerrer olmamak üzere; 1.045,52-TL asıl alacak ve 1.086,36-TL işlemiş faizi ile birlikte 2.131,88-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, asıl alacağa hakem heyetine başvuru tarihinden itibaren işleyecek sözleşmeden gecikme/temerrüt faizi ve temerrüt faizinin %5’i oranında gider vergisi uygulanmasına” şeklinde düzeltilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkilinin karşı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığını, davacı tarafın soyut iddialarla hareket ettiğini, müvekkilinin davacı firmadan herhangi bir kredi almadığını, müvekkilinin yıllar önce bir adet buzdolabı aldığını ve başka bir şekilde irtibat sağlamadığını, davacı tarafın talep ettiği asıl alacağın esasen bulunmadığını, talep edilen faiz ve faiz orana ilişkin sözleşmenin haksız şart niteliğinde olduğunu, tüketicinin müdahalesine olanak sağlamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; hakem heyeti kararının yerinde olduğu, hakem heyetine başvururken zorunlu belgelerin tamamını ibraz etmediği gerekçesiyle … İlçe Tüketici Hakem Heyetince başvurunun reddine dair 06.01.2022 tarihli, 054920220000121 sayılı kararına yapılan itirazın reddine karar verilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Adalet Bakanlığınca; Mahkemece hakem heyetince mevzuat hükümleri gözetilip eksik belgelerin tamamlanması için öngörülen usul uygulanmadan başvurunun reddine dair karar verilmesi halinde işin esası hakkında inceleme yapılarak karar verilmesi gerekirken davacının hakem heyetine başvururken zorunlu belgelerin tamamını ibraz etmediği gerekçesiyle davayı reddetmiş olmasının usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek, kararın kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hakem heyeti kararına itiraz davasında işin esasına girilmeden hakem heyetine başvuru esnasında zorunlu belgelerin sunulmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca İlk Derece Mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı, yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluna başvurulur.
2. Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldüğü takdirde, 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca karar kanun yararına bozulur ve bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz.
3. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un (6502 sayılı Kanun) İnceleme başlıklı 69 uncu maddesi; “Tüketici hakem heyetleri uyuşmazlık konusuna ilişkin her türlü bilgi ve belgeyi taraflardan, ilgili kurum veya kuruluşlardan isteyebilir.” şeklindedir.
4. 6502 sayılı Kanun’un Karar ve Karara İtiraz başlıklı 70/4 üncü maddesi şöyledir: “İtiraz olunan kararın, esas yönünden kanuna uygun olup da, kanunun olaya uygulanmasında hata edilmiş olmasından dolayı itirazın kabul edilmesi gerektiği veya kanuna uymayan husus hakkında yeniden yargılamayı gerektirmediği takdirde tüketici mahkemesi evrak üzerinde, kararı değiştirerek veya düzelterek onama kararı verebilir. Tarafların kimliklerine, ticari unvanlarına ait yanlışlıklarla, yazı, hesap veya diğer açık ifade yanlışlıkları hakkında da bu hüküm uygulanır. Karar, usule ve kanuna uygun olup da gösterilen gerekçe doğru bulunmazsa, gerekçe değiştirilerek veya düzeltilerek onanır.”
5. 6502 sayılı Kanun’un Diğer hususlar başlıklı 72 nci maddesinde “Tüketici Hakem Heyetlerinin kurulması, çalışma usul ve esasları, raportörlerin nitelikleri ile bilirkişilik müessesesine ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususlar yönetmelikle belirlenir.” şeklinde yer alan düzenlemeye göre çıkartılan Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği’nin Bilgi ve belge isteme yetkisi başlıklı 13 üncü maddesinde birinci fıkrasında; “Tüketici Hakem Heyeti başkanı tarafından, tüketici uyuşmazlığı konusuna ilişkin her türlü bilgi ve belge taraflardan istenir; ihtiyaç duyulması halinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan bilgi veya belge istenebilir.” ve aynı yönetmeliğin aynı maddesinin 7 nci fıkrasında; “İstenen bilgi ve belgelerin verilen süre içinde sunulmaması halinde dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler üzerinden karar verilir.” düzenlemeleri yer almaktadır.
6. Benzer konuda verilen Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 11.05.2023 tarihli ve 2023/2056 E., 2023/1422 K. sayılı ilamının ilgili kısmı şöyledir:
“…dava dosyasının incelenmesinde; mahkemece dava konusu olaya ilişkin evrakların getirtilip konusunda uzman bilirkişiden rapor alınması konusunda inceleme yapılmak üzere dosyanın Tüketici Hakem Heyetine gönderildiği anlaşılmaktadır. Ancak 6502 sayılı Kanun’un 70 inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince mahkemece işin esasına girilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
…”
3.Değerlendirme
Dava dosyasının incelenmesinde; davacının Tüketici Hakem Heyetine başvurusu esnasında ve dava dosyasında da delil listesini sunduğu, delillerin fotokopi olduğu, aslı gibidir kaşesinin yer aldığı, ancak Tüketici Hakem Heyetince mevzuat hükümleri gereğince söz konusu belge asılları istenmeksizin mevcut bilgi ve belgelerle karar verilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verildiği, Tüketici Hakem Heyeti kararına itiraz üzerine dava dosyasında 09.06.2022 tarihli bilirkişi raporunun alındığı, ancak Mahkemece Tüketici Hakem Heyetine başvuru esnasında zorunlu belgelerin sunulmadığından davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca Mahkemece, 6502 sayılı Kanun’un 70 inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken davacının hakem heyetine başvururken zorunlu belgelerin tamamını ibraz etmediği gerekçesiyle davayı reddetmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
O halde, Adalet Bakanlığının bu yöne ilişen kanun yararına temyiz talebinin kabulü gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlığının 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayalı kanun yararına temyiz istemlerinin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına gönderilmesine,
06.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.